Advertisement

महाराज यशवंतराव होळकर राज्याभिषेक सोहळा 5 वाफगाव दि. ६ जानेवारी २०२३ रोजी, वाफगाव भुईकोट किल्ल्यावर महाराजा यशवंतराव होळकर यांचा राज्याभिषेक दिन साजरा करण्यात आला

वाफगाव किल्यावर राज्याभिषेक दिन उत्साहात साजरा महाराज यशवंतराव होळकर राज्याभिषेक सोहळा वाफगाव दि. ६ जानेवारी २०२३ रोजी, वाफगाव भुईकोट किल्ल्यावर महाराजा यशवंतराव होळकर यांचा राज्याभिषेक दिन साजरा करण्यात आला
(भुषण राजे होळकर यांना राज्याभिषेक सोहळ्यानिमित्त घोंगडी भेट देताना संजय वाघमोडे राम कोळेकर बाबासो कोळेकर बाबासो कोळेकर, राजु आरगे, कैलास काळे आप्पाजी मेटकर, ) या सोहळ्याला होळकर घराण्याचे वंशज भुषनसिंह राजे होळकर आम. गोपीचंद पडळकर, मा. आम. वडकुते, आम. प्रकाश आवडे, यशवंत क्रांती संघटना महाराष्ट्र राज्यचे संस्थापक अध्यक्ष मा. श्री.संजयजी वाघमोडे साहेब शिवसेना वैद्यकीय कक्षाचे कोल्हापूर जिल्हाध्यक्ष राजू आरगे, यशवंत क्रांती संघटनेचे कोल्हापूर जिल्हाप्रसिद्ध प्रमुख आप्पाजी मेटकर यशवंत क्रांती संघटनेचे सरचिटणीस राम कोळेकर,कैलास काळे, करवीर तालुकाध्यक्ष बाळासाहेब कोळेकर,बाबासो धनगर, विक्रम डोणे,अर्जुन थोरात, योगेशराजे होळकर,सौरभ हटकर, सुमित लोखंडे, मधुकर हाक्के,नवनाथ पडळकर,बापुराव सोलनकर,अमर पुजारी,विशाल धायगुडे,योगेश पुजारी,संगिता पाटील,डाँ अरुण गावडे, अभिमन्यु उघडे श्रीकांत हंडाळ, दिलीप भिवटे, नंदुभाऊ लवंगे निहारिका ताई खोंदले
तसेच देशाच्या कानाकोप-यातून असंख्य समाज बांधवांना मेंढपाळ, यशवंतराव होळकर प्रेमी, इतिहासाचे अभ्यासक, संशोधक, कार्यकर्ते आणि सोहळ्यासाठी उपस्थित होते ऐतिहासिक भुईकोट किल्ला वाफगांव, ता. खेड, जि. पुणे, ( महाराष्ट्र ) या ठिकाणी आहे. हा किल्ला म्हणजे होळकरांच्या वैभवशाली इतिहासाचा साक्षीदार आहे. हा किल्ला श्रीमंत, थोरले सुभेदार मल्हारराव होळकर यांनी बांधला. याच किल्यावर श्रीमंत महाराजा यशवंतराव होळकर (प्रथम) यांचे जन्म झाला त्यामुळेच हा किल्ला श्रीमंत महाराजा यशवंतराव होळकर (प्रथम) यांचे जन्मस्थान म्हणून जगभर प्रसिद्ध आहे. या भुईकोट किल्ल्यातच सुभेदार मल्हारराव होळकर यांची जेष्ठ कन्या उदाबाई होळकर यांचा विवाह झाला होता, या भुईकोट किल्ल्यात, थोरले सुभेदार मल्हारराव होळकर, पुण्यश्लोक, अहिल्यादेवी होळकर, श्रीमंत सुभेदार तुकोजीराव होळकर ( प्रथम ), श्रीमंत महाराजाधिराज यशवंतराव होळकर ( प्रथम ) यांनी अनेक वेळा दक्षिण मोहिमांच्या दरम्यान मुक्काम केला आहे. मजबूत किल्ल्यात पूर्वी होळकरांची टाकसाळही होती. या किल्ल्याच्या आत राजदरबार, राजमहाल, अंधारी विहीर होळकरकालीनं तोफा, मंदिरे, बावडी, राजमहालाची तटबंदी, होळकरकालीन भव्य गुफा, तसेच किल्ल्याच्या बाहेरील बाजूस राजराजेश्वराचे मंदिर आहे. सभोवती तटबंदी होती. मात्र आज ही तटबंदी काळाच्या ओघात नष्ट झाली आहे. तरीही मुख्य वेस अद्याप शाबूत आहे. आणि त्याचे नामकरण "अहिल्याबाई होळकर वैभव स्मृती" असे केले आहे. गावाच्या पूर्वेस नदी आहे व नदीच्या पात्रात राणी अहिल्यादेवीनिर्मित एक दगडी बारव आहे. तसेच नदीच्या पलीकडे चिंचेचा मळा आहे. त्या भागात एक सुंदर कमानीयुक्त विहीर आहे हा किल्ला एकूण ८ एकर इतक्या जागेत विस्तारला असून, किल्ल्याच्या बांधकामात घडीव दगड आणि विटांचा फार कलात्मकरितीने उपयोग केला आहे. किल्ल्याला एकूण ७ बुरुज असून, प्रत्येक बुरुजावर खिडक्या व छरी आहेत. तोफा किवा बंदुका यांचा शत्रूवर मारा करता यावा, म्हणून बुरुजावर वैशिष्ट्य पुर्ण जागा तयार करण्यात आल्या आहेत. किल्ल्याचे मुख्य प्रवेशद्वार हे मजबुत दगडात असून दारांवर लोखंडी अणुकुचीदार सुळे आहेत. हे लोखंडी अणुकुचीदार सुळे मजबूत बसवलेले आहेत. प्रमुख प्रवेशद्वारातून आत गेल्यावर राजमहाल लागतो. हा राजमहाल बंदिस्त तटबंदीत असून, तो दुमजली बांधण्यात आलेला आहे. राजमहालाच्या आत होळकर कालीन सुबक लाकडी काम पाहवयास मिळते. तसेच या महालाच्या दुसऱ्या मजल्यावर जात असताना हे मंदिर लागते. या मंदिरातील सर्व मुर्ती या पुण्यश्लोक, अहिल्यादेवी होळकर यांच्या मार्गदर्शनाने स्थापित झालेल्या आहेत. अशाच मुर्ती महेश्वरच्या किल्ल्यावर बघायला मिळतात. या ठिकाणी एक महाल आहे. हा महाल "राणीचा महाल" म्हणूनही ओळखला जातो. राजमहालासमोर एक होळकर कालीन, भव्य बारव आजही सुस्थितीत असून, या बारवेची निर्मिती अहिल्यादेवी होळकर यांनीच केली आहे. बारवेच्या तळापर्यंत पाय-या आहेत. आणि बाजूलाच विष्णू-लक्ष्मी यांचे मंदिर आहे. हे मंदिर होळकरांच्या धर्मनिरपेक्षतेचे उत्तमं उदाहरणं आहे. या मंदिरासमोरच बुरुजात विहीर असून, हि विहीर किल्ल्याच्या एका बुरुजातच असल्याचे दिसून येते. या विहिरीच्या तळाला अंधार असून, या ठिकाणी खूप थंड वाटते. विहिरीत प्रकाश येण्यासाठी वरील बाजूने खास व्यवस्था करण्यात आली आहे. विहिरीच्या पाण्याचा आजही पिण्यासाठी उपयोग होतो. या किल्ल्याचे सर्वात खास आकर्षणं म्हणजे राजदरबार... या राजदरबारचे बांधकाम हे दुहेरी असून, त्यामध्ये दगड व विटांचा अत्यंत खुबीने वापर केला आहे. राजदरबाराला आतील बाजूने असंख्य खिडक्या असून या राजदरबारावरतीच होळकरांचे बांडे निशाण फडकवण्याचीही जागा आहे. त्याशिवाय राजदरबारावर पाकळ्यांची आकर्षक तटबंदीही आहे. तसेच राजदरबारी आणखी एक वैशिष्ट्य म्हणजे राजदरबाराच्या समोरच्या कोणत्याही बाजूला उभे राहून हळू आवाजत जरी बोलले तरी ही राजसदरेवर राजदरबारच्या मुख्य स्टेज वर स्पष्ट पणे ऐकू येते (इकोस्टिम) अशी व्यवस्था रायगडानंतर वाफगावच्या किल्यावर दिसून येते या किल्ल्यात होळकरकालीनं तोफाही बघायला मिळतात. तर किल्ल्याच्या बाहेर राज राजेश्वराचे मंदिर आहे. हे मंदिर हेमाडपंथी स्वरूपाचे असून या मंदिराचे बांधकाम अर्थातच अहिल्यादेवी होळकर यांनी करुन घेतले आहे. या मंदिरासमोर दगडी मेघडबरीमध्ये नंदीची भव्य वास्तू स्थित असून, नंदीच्या गळ्यातील घंटा व रेखीव काम एकदम सुरेख आहे. हे मंदिरही बंदिस्त स्वरुपात आहे. हे मंदिर पाहिल्यावर आपणास होळकरकालीनं रेखीव व सुरेख दगडी कामाचा बोध होतो. या मंदिरच्या नक्षीदार बांधकामात महेश्वर किल्ल्याची समरूपता पाहवयास मिळते. मंदिराच्या बाजूच्या चौथऱ्यावर पूर्वी धर्मशाळा होती. मंदिराच्या गाभाऱ्यात आजही होळकरकालीनं पूजेच्या पुरातन वास्तू पाहावयास मिळतात. एका कलशावर "तुकोजी होळ" अशी अक्षरे दिसतात. या ठिकाणी एक नक्षीदार घंटी आणि शिसवी पेटीही आहे. मंदिराच्या गाभाऱ्याच्या दरवाजाचे वेगळेच वैशिष्ट्य आहे. ते म्हणजे कुलप, विशिष्ट अशी कुलुपी पद्धती त्यासाठी वापरण्यात आल्याचे दिसून येते. दरवाजा लोटून घेताच आतून कडी लागते आणि एका लांब चपट्या किल्लीनेच हा दरवाजा उघडता येतो. पुण्यश्लोक अहिल्यादेवी होळकर वैभव स्मृती असे लिहिलेली वेस नजरेस पडते. आणि इथूनच कांही अंतरावर हा किल्ला आहे. किल्ल्याच्या प्रमुख प्रवेश द्वरावर रयत शिक्षण संस्थेचे नाव लिहिलेले दिसते ( महाराजा यशवंतराव होळकर विद्यालय, वाफगाव किल्ल्यामध्ये श्रीमंत महाराजाधिराज यशवंतराव होळकर यांची जयंती ३ डिसेंबरला साजरी करण्यात येत आहे. ६ जानेवारीला महाराजा यशवंतराव होळकर यांचा राज्याभिषेक दिनंही येथे मोठ्या थाटामाटात, उत्हासात आणि आनंदाच्या वातावरणात साजरा केला जातो. त्यामुळे या वैभवशाली इतिहासाचे साक्षीदार होण्यासाठी, आपल्या राजाला वंदन करण्यासाठी आपणही या किल्ल्याला आवश्य भेट द्यावी. महाराजा यशवंतराव होळकर राज्याभिषेक दिन ६जानेवारी २०१८ रोजी प्रथम वाफगाव किल्यावर साजरा करताना खंडुतात्या तांबडे योगेशराजे होळकर नवनाथ पडळकर व शाळेचे विद्यार्थीवाफगाव किल्यावर राज्याभिषेक दिन उत्साहात साजरा महाराज यशवंतराव होळकर राज्याभिषेक सोहळा वाफगाव दि. ६ जानेवारी २०२३ रोजी, वाफगाव भुईकोट किल्ल्यावर महाराजा यशवंतराव होळकर यांचा राज्याभिषेक दिन साजरा करण्यात आला (भुषण राजे होळकर यांना राज्याभिषेक सोहळ्यानिमित्त घोंगडी भेट देताना संजय वाघमोडे राम कोळेकर बाबासो कोळेकर बाबासो कोळेकर, राजु आरगे, कैलास काळे आप्पाजी मेटकर, ) या सोहळ्याला होळकर घराण्याचे वंशज भुषनसिंह राजे होळकर आम. गोपीचंद पडळकर, मा. आम. वडकुते, आम. प्रकाश आवडे, यशवंत क्रांती संघटना महाराष्ट्र राज्यचे संस्थापक अध्यक्ष मा. श्री.संजयजी वाघमोडे साहेब शिवसेना वैद्यकीय कक्षाचे कोल्हापूर जिल्हाध्यक्ष राजू आरगे, यशवंत क्रांती संघटनेचे कोल्हापूर जिल्हाप्रसिद्ध प्रमुख आप्पाजी मेटकर यशवंत क्रांती संघटनेचे सरचिटणीस राम कोळेकर,कैलास काळे, करवीर तालुकाध्यक्ष बाळासाहेब कोळेकर,बाबासो धनगर, विक्रम डोणे,अर्जुन थोरात, योगेशराजे होळकर,सौरभ हटकर, सुमित लोखंडे, मधुकर हाक्के,नवनाथ पडळकर,बापुराव सोलनकर,अमर पुजारी,विशाल धायगुडे,योगेश पुजारी,संगिता पाटील,डाँ अरुण गावडे, अभिमन्यु उघडे श्रीकांत हंडाळ, दिलीप भिवटे, नंदुभाऊ लवंगे तसेच देशाच्या कानाकोप-यातून असंख्य समाज बांधवांना मेंढपाळ, यशवंतराव होळकर प्रेमी, इतिहासाचे अभ्यासक, संशोधक, कार्यकर्ते आणि सोहळ्यासाठी उपस्थित होते ऐतिहासिक भुईकोट किल्ला वाफगांव, ता. खेड, जि. पुणे, ( महाराष्ट्र ) या ठिकाणी आहे. हा किल्ला म्हणजे होळकरांच्या वैभवशाली इतिहासाचा साक्षीदार आहे. हा किल्ला श्रीमंत, थोरले सुभेदार मल्हारराव होळकर यांनी बांधला. याच किल्यावर श्रीमंत महाराजा यशवंतराव होळकर (प्रथम) यांचे जन्म झाला त्यामुळेच हा किल्ला श्रीमंत महाराजा यशवंतराव होळकर (प्रथम) यांचे जन्मस्थान म्हणून जगभर प्रसिद्ध आहे. या भुईकोट किल्ल्यातच सुभेदार मल्हारराव होळकर यांची जेष्ठ कन्या उदाबाई होळकर यांचा विवाह झाला होता, या भुईकोट किल्ल्यात, थोरले सुभेदार मल्हारराव होळकर, पुण्यश्लोक, अहिल्यादेवी होळकर, श्रीमंत सुभेदार तुकोजीराव होळकर ( प्रथम ), श्रीमंत महाराजाधिराज यशवंतराव होळकर ( प्रथम ) यांनी अनेक वेळा दक्षिण मोहिमांच्या दरम्यान मुक्काम केला आहे. मजबूत किल्ल्यात पूर्वी होळकरांची टाकसाळही होती. या किल्ल्याच्या आत राजदरबार, राजमहाल, अंधारी विहीर होळकरकालीनं तोफा, मंदिरे, बावडी, राजमहालाची तटबंदी, होळकरकालीन भव्य गुफा, तसेच किल्ल्याच्या बाहेरील बाजूस राजराजेश्वराचे मंदिर आहे. सभोवती तटबंदी होती. मात्र आज ही तटबंदी काळाच्या ओघात नष्ट झाली आहे. तरीही मुख्य वेस अद्याप शाबूत आहे. आणि त्याचे नामकरण "अहिल्याबाई होळकर वैभव स्मृती" असे केले आहे. गावाच्या पूर्वेस नदी आहे व नदीच्या पात्रात राणी अहिल्यादेवीनिर्मित एक दगडी बारव आहे. तसेच नदीच्या पलीकडे चिंचेचा मळा आहे. त्या भागात एक सुंदर कमानीयुक्त विहीर आहे हा किल्ला एकूण ८ एकर इतक्या जागेत विस्तारला असून, किल्ल्याच्या बांधकामात घडीव दगड आणि विटांचा फार कलात्मकरितीने उपयोग केला आहे. किल्ल्याला एकूण ७ बुरुज असून, प्रत्येक बुरुजावर खिडक्या व छरी आहेत. तोफा किवा बंदुका यांचा शत्रूवर मारा करता यावा, म्हणून बुरुजावर वैशिष्ट्य पुर्ण जागा तयार करण्यात आल्या आहेत. किल्ल्याचे मुख्य प्रवेशद्वार हे मजबुत दगडात असून दारांवर लोखंडी अणुकुचीदार सुळे आहेत. हे लोखंडी अणुकुचीदार सुळे मजबूत बसवलेले आहेत. प्रमुख प्रवेशद्वारातून आत गेल्यावर राजमहाल लागतो. हा राजमहाल बंदिस्त तटबंदीत असून, तो दुमजली बांधण्यात आलेला आहे. राजमहालाच्या आत होळकर कालीन सुबक लाकडी काम पाहवयास मिळते. तसेच या महालाच्या दुसऱ्या मजल्यावर जात असताना हे मंदिर लागते. या मंदिरातील सर्व मुर्ती या पुण्यश्लोक, अहिल्यादेवी होळकर यांच्या मार्गदर्शनाने स्थापित झालेल्या आहेत. अशाच मुर्ती महेश्वरच्या किल्ल्यावर बघायला मिळतात. या ठिकाणी एक महाल आहे. हा महाल "राणीचा महाल" म्हणूनही ओळखला जातो. राजमहालासमोर एक होळकर कालीन, भव्य बारव आजही सुस्थितीत असून, या बारवेची निर्मिती अहिल्यादेवी होळकर यांनीच केली आहे. बारवेच्या तळापर्यंत पाय-या आहेत. आणि बाजूलाच विष्णू-लक्ष्मी यांचे मंदिर आहे. हे मंदिर होळकरांच्या धर्मनिरपेक्षतेचे उत्तमं उदाहरणं आहे. या मंदिरासमोरच बुरुजात विहीर असून, हि विहीर किल्ल्याच्या एका बुरुजातच असल्याचे दिसून येते. या विहिरीच्या तळाला अंधार असून, या ठिकाणी खूप थंड वाटते. विहिरीत प्रकाश येण्यासाठी वरील बाजूने खास व्यवस्था करण्यात आली आहे. विहिरीच्या पाण्याचा आजही पिण्यासाठी उपयोग होतो. या किल्ल्याचे सर्वात खास आकर्षणं म्हणजे राजदरबार... या राजदरबारचे बांधकाम हे दुहेरी असून, त्यामध्ये दगड व विटांचा अत्यंत खुबीने वापर केला आहे. राजदरबाराला आतील बाजूने असंख्य खिडक्या असून या राजदरबारावरतीच होळकरांचे बांडे निशाण फडकवण्याचीही जागा आहे. त्याशिवाय राजदरबारावर पाकळ्यांची आकर्षक तटबंदीही आहे. तसेच राजदरबारी आणखी एक वैशिष्ट्य म्हणजे राजदरबाराच्या समोरच्या कोणत्याही बाजूला उभे राहून हळू आवाजत जरी बोलले तरी ही राजसदरेवर राजदरबारच्या मुख्य स्टेज वर स्पष्ट पणे ऐकू येते (इकोस्टिम) अशी व्यवस्था रायगडानंतर वाफगावच्या किल्यावर दिसून येते या किल्ल्यात होळकरकालीनं तोफाही बघायला मिळतात. तर किल्ल्याच्या बाहेर राज राजेश्वराचे मंदिर आहे. हे मंदिर हेमाडपंथी स्वरूपाचे असून या मंदिराचे बांधकाम अर्थातच अहिल्यादेवी होळकर यांनी करुन घेतले आहे. या मंदिरासमोर दगडी मेघडबरीमध्ये नंदीची भव्य वास्तू स्थित असून, नंदीच्या गळ्यातील घंटा व रेखीव काम एकदम सुरेख आहे. हे मंदिरही बंदिस्त स्वरुपात आहे. हे मंदिर पाहिल्यावर आपणास होळकरकालीनं रेखीव व सुरेख दगडी कामाचा बोध होतो. या मंदिरच्या नक्षीदार बांधकामात महेश्वर किल्ल्याची समरूपता पाहवयास मिळते. मंदिराच्या बाजूच्या चौथऱ्यावर पूर्वी धर्मशाळा होती. मंदिराच्या गाभाऱ्यात आजही होळकरकालीनं पूजेच्या पुरातन वास्तू पाहावयास मिळतात. एका कलशावर "तुकोजी होळ" अशी अक्षरे दिसतात. या ठिकाणी एक नक्षीदार घंटी आणि शिसवी पेटीही आहे. मंदिराच्या गाभाऱ्याच्या दरवाजाचे वेगळेच वैशिष्ट्य आहे. ते म्हणजे कुलप, विशिष्ट अशी कुलुपी पद्धती त्यासाठी वापरण्यात आल्याचे दिसून येते. दरवाजा लोटून घेताच आतून कडी लागते आणि एका लांब चपट्या किल्लीनेच हा दरवाजा उघडता येतो. पुण्यश्लोक अहिल्यादेवी होळकर वैभव स्मृती असे लिहिलेली वेस नजरेस पडते. आणि इथूनच कांही अंतरावर हा किल्ला आहे. किल्ल्याच्या प्रमुख प्रवेश द्वरावर रयत शिक्षण संस्थेचे नाव लिहिलेले दिसते ( महाराजा यशवंतराव होळकर विद्यालय, वाफगाव किल्ल्यामध्ये श्रीमंत महाराजाधिराज यशवंतराव होळकर यांची जयंती ३ डिसेंबरला साजरी करण्यात येत आहे. ६ जानेवारीला महाराजा यशवंतराव होळकर यांचा राज्याभिषेक दिनंही येथे मोठ्या थाटामाटात, उत्हासात आणि आनंदाच्या वातावरणात साजरा केला जातो. त्यामुळे या वैभवशाली इतिहासाचे साक्षीदार होण्यासाठी, आपल्या राजाला वंदन करण्यासाठी आपणही या किल्ल्याला आवश्य भेट द्यावी. २०१८ रोजी प्रथम वाफगाव किल्यावर साजरा करताना खंडुतात्या तांबडे यो

Post a Comment

0 Comments